O uprzedzeniach wyczytasz z twarzy!

(CC) www.flickr.com by @Doug88888

Czy zdarzyło się Wam kiedyś stwierdzić na podstawie twarzy, że ktoś wygląda jakby posiadał pewne cechy, które jak się potem okazało rzeczywiście posiadał? Okazuje się, że takie czytanie z twarzy jest całkiem możliwe. Jej struktura może bowiem sygnalizować na przykład tendencję do ekspresji uprzedzeń – przekonują wyniki badań opublikowanych na łamach Psychological Science.

Istnieją badania, które pokazują że ludzie zaskakująco dokładnie wnioskują o pewnych cechach innych osób na podstawie wyglądu ich twarzy. Umieją na przykład określić stopień czyjejś religijności (Garrett, & Ambady, 2010), kryminalnych skłonności (Valla, Ceci & Williams, 2011), czy też orientację seksualną (Ambady, Adams & Macrae, 2008). Dziedziczenie i zwyczaje kulturalne prawdopodobnie pomagają przekazywać te atrybuty z pokolenia na pokolenie. Tym razem psycholog Eric Hehman i współpracownicy z University of Delaware postanowili sprawdzić czy wygląd ujawniający się w stosunku szerokości do wysokości twarzy (facial width-to-height ratio w skrócie fWHR) jest związany z zachowaniami napędzanym przez testosteron (podstawowy męski steroidowy hormon płciowy). Badacze spekulowali, że takie zachowania mogą mieć więcej wspólnego ze społeczną dominacją niż czystą agresją. Zbadali więc związek między fWHR i dominacją w kontekście uprzedzeń rasowych. Innymi słowy postanowili sprawdzić czy na podstawie wyglądu twarzy da się wnioskować o czyichś uprzedzeniach.
Uprzedzenia rasowe to bardzo delikatna kwestia, istnieje społeczna presja do ujawniania nieuprzedzonych zachowań. Bardziej dominujące jednostki prawdopodobnie dbają mniej o tłumienie uprzedzonych zachowań i wykonują mniej ćwiczeń samoregulujących w odniesieniu do własnych uprzedzeń – tłumaczy Hehman.

W badaniu badacz zapytał mężczyzn o ich gotowość do ekspresji uprzedzeń oraz o odczuwany przez nich nacisk do przestrzegania norm społecznych. Dodatkowo na podstawie zdjęcia twarzy oceniano stosunek szerokości do długości twarzy każdego uczestnika.

Co się okazało?

Mężczyźni o wyższym fWHR, byli bardziej skłonni do wyrażania rasistowskich uwag i mniej przejmowali się tym, jak oceniają ich w tym kontekście inni. Co ważne, te wyniki nie pokazują, że ci mężczyźni byli bardziej uprzedzeni – mężczyźni o wyższym fWHR nie wykazali wyższych wyników na skalach określających niejawne uprzedzenia rasowe, natomiast mniej hamowali się w wyrażaniu negatywnych uczuć.

Kompatybilne wyniki uzyskano w drugim badaniu, w którym obserwatorzy faktycznie dostrzegali i wykorzystywali fWHR przy ocenie czyjegoś stopień uprzedzenia. Uczestnicy oceniali zdjęcia z pierwszego badania. Okazało się, że mężczyźni o szerszych i krótszych twarzach byli oceniani jako bardziej uprzedzeni, niż ci o twarzach bardziej smukłych.

“Nie wszyscy ludzie z wysokim fWHR są rasowo uprzedzeni, tak samo jak nie wszyscy z niskim fWHR są od takich uprzedzeń wolni” – podkreśla Hehman. Uzyskany efekt można rozpatrywać jako efekt uboczny społecznej dominacji – mężczyzn z większym fWHR nie wiele obchodzi to, co inni o nich myślą.

Powyższe odkrycie jest zgodne z ideą, że ludzie kierują uwagę na bodźce, które mogą mieć na nich wpływ. Opisane trzy badania odpowiadają jak ludzie postrzegają i dokładnie wnioskują o cechach osobowości na podstawie wyglądu. Artykuł dostarcza pierwszych dowodów, na to, że metryka twarzy nie tylko sygnalizuje ważne i kontrowersyjne zachowania społeczne, takie jak uprzedzenia, ale może być także wykorzystywana przez innych do podejmowania trafnych sądów,” podsumowuje Hehman.

Więcej informacji:
Hehman, E., Leitner, J. B., Deegan, M. P., Gaertner, S. L. (2013). Facial Structure Is Indicative of Explicit Support for Prejudicial Beliefs. Psychological Science, DOI:10.1177/0956797612451467
Print Friendly, PDF & Email
Total
0
Shares
One comment
  1. jak ktoś na podstawie czyjegoś wyglądu (np koloru skóry) wyraża o nim opinie to jest nikczemnym rasistą. A jak na podstawie czyjeś szerokości twarzy to jest… chwały godnym naukowcem.
    to OBŁĘD!!!!
    Oczywiście że w toku ewolucji ludzie nauczyli się rozpoznawać konkretne cechy wyglądu jako znamionujące konkretne cechy charakteru osoby która je posiada – bo to pomagało w przeżyciu!
    Oczywiście że mężczyźni o przywódczych cechach są bardziej nieufni od naiwnych kobietek – bo to oni przez tysiące lat musieli dbać o dobro swoich plemion i hord.
    Oczywiste jest też że powyższe badania prowadzą do stygmatyzacji zachowań męskich i nadania im pejoratywnego kolorytu.

Comments are closed.

Related Posts