Jak przeciwdziałać krótkowzroczności?

Czy Twoje dziecko czyta wieczorem przy złym świetle? Czy siada zbyt blisko telewizora? Na pewno spotkaliście się z opiniami o wpływie tych czynników na rozwój krótkowzroczności (miopii). Ale kolejne badania udowadniają, że to inne czynniki są kluczowe w rozwoju wad ostrości widzenia.

Krótkowzroczność jest dobrze zrozumianą wadą – powodowana jest nadmiernym wydłużeniem gałki ocznej, a poprzez nawet najdelikatniejszą zmianę tej budowy, wpadające promienie światła ogniskują się przed siatkówką zamiast na niej. Niestety wiedza o mechaniźmie nie przekłada się na skuteczną walkę z tym problemem. W ostatnich dekadach odnotowujemy epidemię krótkowzroczności – w Azji Wschodniej i Środkowo-Wschodniej, już 80-90% młodych dorosłych cierpi na krótkowzroczność, z czego ok 20%, na tzw. wysoką krótkowzroczność, w której wada jest większa niż -6 dioptrii. W Europie jest nieco lepiej, choć i tu liczba okularników przez ostatnie sto lat podwoiła się. Obecnie istnieje możliwość kontroli narastania krótkowzroczności u dzieci za pomocą ortokeratologii nocnej (ortokorekcji – twardym soczewkom zakładanym na noc, a zdejmowanym tuż po przebudzeniu). Przeprowadzono do tej pory wiele badań klinicznych, które wykazują, że skuteczność metody w spowalnianiu wady wzroku wynosi powyżej 55% w porównaniu z okularami lub zwykłymi soczewkami kontaktowymi.

Już w zeszłym roku pisaliśmy o tym na łamach badania.net (Wyjdź z domu), że coraz częściej okuliści zwracają uwagę na związek krótkowzroczności z krótkim czasem ekspozycji na światło słoneczne. To właśnie jego odpowiednia ilość stymuluje wydzielanie dopaminy w siatkówce, zaś ten neurotransmiter blokuje wydlużanie się gałki ocznej podczas jej wzrostu i w efekcie chroni przed rozwojem miopii. W międzyczasie pojawił się kolejny głos, potwierdzający dotychczasowe odkrycia. Na łamach JAMA The Journal of the American Medical Association, prof Mingguang He z Uniwersytetu w Melbourne opisuje trzyletni projekt badawczy prowadzony na dzieciach z miasta Guangzhou w Chinach.

Badania trwały trzy lata i objęły ponad 1800 sześciolatków (w momencie rozpoczęcia badań) – 919 w grupie eksperymentalnej i 929 w grupie kontrolnej. Dzieci z grupy eksperymentalnej były poddane “interwencji” w dwojaki sposób – po pierwsze, zostały objęte dodatkową, obowiązkową czterdziestominutową aktywnością na dworze po swoich zwykłych lekcjach przez cały rok szkolny (czyli przez 9,5 miesiąca w roku). Po drugie, dzieci i ich rodzice byli aktywnie zachęcani by w weekendy i w wakacje (pozostałe 2,5 miesiąca w roku) spędzać czas na dworze. Otrzymali w prezencie szereg gadżetów przydatnych podczas takich aktywności – torby, czapki, parasole czy butelki na wodę. Dodatkową motywacją w grupie eksperymentalnej było też prowadzenie przez dzieci “dzienników weekendowej aktywności”, a do ich rodziców rozsyłano tematyczny newsletter. Aktywność dzieci po szkole była również kontrolowana i pod tym względem badani z obu grup nie różnili się.

Uzyskane wyniki nie pozostawiają wątpliwości – na początku badań (w 2009 roku), dzieci z badanych grup nie różniły się częstością występowania krótkowzroczności, tymczasem podczas badań końcowych w 2012, wada wzroku (min. -0,5 dioptrii) rozwinęła się u 39,5% dzieci z grupy kontrolnej i u 30,4% z grupy eksperymentalnej; jeśli by chcieć porównać liczbę dotkniętych miopią liczoną przy wadzie większej niż -1 dioptrii, różnice te były również istotne i wynosiły 25,5% w grupie kontrolnej i 20,4% w grupie eksperymentalnej. Średnia wada była istotnie większa w grupie kontrolnej niż w eksperymentalnej (-1,59 D vs. -1,42 D).

Choć mechanizm wymaga dalszych badań i nie eliminuje wady u wszystkich, na razie nie pozostaje nic innego, jak czekać na kolejne wyniki badań podłużnych a w międzyczasie już dziś wygonić dzieci na podwórko po ich obowiązkową dawkę światła!

Więcej informacji:
(C) Jenn Richardson
Tekst powstał we współpracy z Centrum Okulistycznym www.blikpol.pl

Mingguang, H., Fan X., Yangfa Z., Jincheng M., Qianyun Ch., Jian Z., Smith, W., Rose, K., & Morgan, I. (2015). Effect of Time Spent Outdoors at School on the Development of Myopia Among Children in China. A Randomized Clinical Trial. JAMA, 314(11):1142-1148. doi:10.1001/jama.2015.10803

Print Friendly, PDF & Email
Total
0
Shares
3 comments
  1. coś pewnie w tym jest, ale efekt “w procentach” pokazuje że zbyt mało by mogło mieć jakieś większe praktyczne znaczenie, no może w ramach szerokiej akcji, gdzie było by tylko jednym z elementów.

  2. a nie chodzi też o patrzenie w dal na podwórku, ćwiczenie dalekiego widzenia?

    1. słyszałem o tym, praktykowałem, w moim przypadku g…zik warte, ale może komuś pomogło?,

Comments are closed.

Related Posts
Czytaj dalej

Buraczana moc

Badacze zajmujący się żywieniem sportowców coraz częściej testują produkty pochodzenia naturalnego, mające poprawić parametry wydolności fizycznej. W ostatnich…