Jak język wpływa na myślenie?

Wyobraź sobie, że miasto w którym mieszkasz nie jest bezpieczne. Wzrasta poziom przestępczości, a kradzieży i napadów odnotowuje się trzy razy więcej niż w przeciągu ostatnich trzech lat. Co w takim wypadku powinny zrobić władze miasta? Zatrudnić więcej policjantów i tym samym rozwinąć system więziennictwa, czy raczej wymyślić program profilaktyczny, który edukowałby młodzież już od najmłodszych lat szkolnych?

Okazuje się, że odpowiedzi na te pytania kryją się za metaforą, której użyto w opisie problemu. Lera Boroditsky i Paul Thibodeau z Uniwersytetu Stanford udowodnili, że sposób mówienia o jakimś zjawisku ma ogromne wpływ na to, jak je zrozumiemy. Ma to miejsce szczególnie wtedy, gdy mamy do czynienia ze złożoną i abstrakcyjną ideą.W opisie takich zjawisk najłatwiej użyć metafor, gdyż pozwalają na zestawienie różnych kontekstów poprzez stworzenie związków frazeologicznych o innym znaczeniu, niż dosłowny sens wyrazów. Ten mechanizm umożliwia ludziom skorzystanie z nowych sposobów patrzenia i dzięki temu możliwości zrozumienia i wytłumaczenia symbolicznego sensu.

Wyniki badań Boroditsky i Thibodeau pokazały, że badani poproszeni o rozwiązanie hipotetycznego problemu przestępczości w mieście Addison istotnie częściej wybierali zwiększenie sił policyjnych i uwięzienie sprawcy, gdy przestępstwo było opisywane jako bestia żerująca na społeczeństwie w porównaniu z osobami, którym przestępczość przedstawiono jako wirus infekujący miasto. Ci ostatni, jako próbę rozwiązania problemu częściej wybierali reformy społeczne.

W pięciu eksperymentach, badani zostali poproszeni o przeczytanie krótkich akapitów, które opowiadały o wzroście przestępczości w fikcyjnym mieście. Następnie uczestnicy odpowiadali na pytania dotyczące tego miasta. Naukowcy oceniali podane odpowiedzi w zależności od tego, jaką metaforą przestępczość była opisana. Połowa badanych czytała o groźnej bestii, która żeruje na mieszkańcach Addison, a druga połowa o wirusie, który zainfekował całe miasto.

Okazało się, że rozwiązania zaproponowane przez badanych różniły się właśnie w zależności od zastosowanej metafory. W jednym z badań, aż 71 procent uczestników zaproponowało zwiększenie sił policyjnych, kiedy czytali o groźnej bestii. Liczba ta spadła do 54 procent wśród uczestników czytających o wirusie.

Wyniki pokazują, że nawet najbardziej subtelne sygnały determinują podejście do trudnych problemów.

Thibodeau twierdzi, że co 25 słowo, którego używamy jest metaforą, ale nie wiadomo jeszcze w jakim stopniu to zjawisko wpływa na ludzi. Opisywane badania pokazują, że metafory nie służą wyłącznie do ubarwiania wypowiedzi. Często kształtują obraz zjawiska, które staramy się wyjaśnić i zrozumieć. Okazuje się, że mogą też mieć wpływ na to, jak rozwiążemy dany problem. Co ciekawe uczestnicy badań nie zdawali sobie sprawy z wpływu użytych metafor. W tekstach, które czytali, oprócz bestii i wirusa, znajdowały się również statystyki pokazujące wzrost przestępczości. Zapytani na końcu o to, co wpłynęło na ich propozycję rozwiązania problemu wskazywali głównie podane w raporcie liczby. Jedynie 15 z 485 uczestników podało metaforę, jako przyczynę ich wyboru.

Boroditsky mówi: „ludzie lubią myśleć, że są obiektywni, lubią też opierać swoje decyzje na liczbach, chcą wierzyć, że są logiczni, ale tak naprawdę są pod wpływem używanych przez siebie metafor”.

Odkryty przez badaczy mechanizm może mieć szerokie implikacje praktyczne. Wyniki mogą być wykorzystywane do zrozumienia konsekwencji przypadkowych wyrażeń, ale również do szeroko pojętej manipulacji, ponieważ odpowiednio nadany komunikat, zaopatrzony w analogie i metafory, poprowadzi słuchaczy do tego samego, zaplanowanego przez nadawcę wniosku.
ResearchBlogging.org

Więcej informacji:
Thibodeau PH, & Boroditsky L (2011). Metaphors we think with: the role of metaphor in reasoning. PloS one, 6 (2) PMID: 21373643
Print Friendly, PDF & Email
Total
0
Shares
5 comments
  1. I dlatego lewactwo wymyślilo “poprawność polityczną”, ” mowę równościową” itp. Aby kreować oczekiwane przez siebie zachowania społeczne.
    Można się przed tym bronić, ale trudniej bronić się przed społeczną histerią wywołaną nazwaniem rzeczy po imieniu.

  2. Ja uważam, że język ma duży wpływ nie tylkoo na myślemie, ale również na nasze całe życie.
    Ja nauczyłam się profesjonalnie języka angielskiego w York Centrum Językowe Radom i jestem z tego powodu bardzo zadowolona.

  3. to dowodzi na skuteczne wykorzystywanie informacji do DEZINFORMOWANIA społeczeństwa….

Comments are closed.

Related Posts