Magiczny dotyk?

Amatorscy sportowcy często uważają, ze byliby lepsi w jakiejś sportowej dziedzinie, gdyby posiadali profesjonalny sprzęt. Tymczasem najnowsze badania naukowców z Uniwersytetu w Virginii pokazały że, wystarczy powiedzieć ludziom, że używają sprzętu, który kiedyś należał do sławnego sportowca, aby podwyższyć ich sportowe wyniki.

Autorzy badania, Charles Lee i Sally Linkenauger, zaprosili do swojego badania 41 studentów – zapalonych golfistów (93% M i 7% K). Każdy badany miał wypróbować swoje siły na polu golfowym. Uczestnicy byli losowo przydzielani do grup eksperymentalnej i kontrolnej. Na początku wszyscy byli proszeni o wypełnienie krótkiej ankiety dotyczącej ich doświadczenia z golfem, oraz oszacowania poziomu własnych umiejętności. Następnie, połowie uczestnikom powiedziano, że będą grali „naprawdę dobrym kijem golfowym”, a drugiej połowie, że będą grali kijem 89 cm Titleist Scotty Cameron Newport 2 putter, który należał wcześniej do Bena Curtisa – gracza PGA (Professional Golfers Association of America). Wszyscy studenci doskonale orientowali się kim był Curtis. Natomiast do badania rzeczywiście użyto ekstremalnie drogiego kija, identycznego do tego, którym grywa znany sportowiec.

Wszyscy uczestnicy zaznajamiali się najpierw z mini polem golfowym, gdzie dołek znajdował się w odległości 2,13 m od stanowiska startowego, a za pomocą komputera (i programu MS Paint) szacowali wielkość dołka. Następnie każdy z nich mógł wykonać kilka próbnych uderzeń – każdy uczestnik próbował trafić piłką do dołka, mając do dyspozycji po 10 uderzeń.

Okazało się, że badani, którzy „grali kijem Curtisa” szacowali dołek jako większy, niż ci, którzy grali po prostu „dobrym kijem”. Co więcej, również w grupie grających profesjonalnym kijem było więcej trafień do dołka,niż w grupie kontrolnej.

Autorzy badania sugerują, ze różnice w wynikach między grupami można przypisać efektowi placebo, który polega na tym, że coś działa, ponieważ wierzymy, że będzie działało. – “Golfiści byli przekonani, że uda im się, ponieważ grali kijem należącym do Curtisa – mistrza, który posiada doskonałe umiejętności. W sporcie, przekonanie odgrywa zasadniczą rolę” – mówi Mark Beauchamp psycholog sportu z University of British Columbia. Gdy ludzie są bardziej pewni swoich zdolności wykonywania pewnych umiejętności, wykonują je zdecydowanie lepiej. “Jeśli ktoś wierzy, że kij golfowy posiada pewne moce zdolne mu pomóc, to z pewnością ta wiara wzmocni przekonanie tej osoby o własnych umiejętnościach.” – komentuje badacz.

-“To przekonanie może pochodzić też z wiary w “efekt zarażenia”, który polega na tym, że obiekt w jakiś sposób absorbuje cechy poprzedniego właściciela” – mówi psycholog Paul Rozin z Uniwersytetu w Pensylwanii. – “Na przykład, ludzie deklarują, że nigdy nie założyliby swetra noszonego przez Hitlera, chociaż wiadomo, że zło „nie przykleja się” do przedmiotów. Wydaje się jednak, że z pozytywnymi „zarażeniami” jest zgoła inaczej. Jest wielu ludzi, którzy chętnie ubraliby sweter Matki Teresy, albo użyli ołówka Einsteina na teście” – tłumaczy naukowiec.

Badanie zespołu Linkenaugera przeprowadzone na golfistach pokazuje, że w niektórych aspektach wszyscy jesteśmy narażeni na działanie magicznego „efektu zarażenia”. Co więcej pokazuje też, że takie mylne przekonanie przekłada się również na faktyczne zachowanie.