Do kawy poproszę trochę hałasu

man closing his ear

W pracy do kubka pobudzającej kawy powinniśmy zaaplikować sobie trochę… hałasu – pokazują najnowsze badania. Naukowcy na łamach Journal of Consumer Research dowodzą, że najlepsze pomysły wcale nie przychodzą w cichym i spokojnym domowym zaciszu.

Dociekliwy czytelnik powinien zapytać: zaraz, zaraz, ale czy hałas nie obniża produktywności rozpraszając naszą uwagę? Ravi Mehta z University of Illinois i jego koledzy w swoim artykule odpowiadają na to pytanie przewrotnie: “i właśnie o to chodzi!”. Psycholodzy tłumaczą, że hałas rozszerza zakres uwagi, a większa ilość docierających do nas różnorodnych bodźców sprawia, że jesteśmy bardziej kreatywni. Uruchamiamy skojarzenia nietypowe i myślimy bardziej abstrakcyjnie i twórczo (w sposób, który badacze określili jako “niepłynny” ang. processing disfluency). Inspiracją dla naukowców były badania, w których wykazano, że uczestnicy bardziej oryginalnie opisywali przedmiot, jeśli jego nazwa była napisana mniej czytelną czcionką (Alter & Oppenheimer, 2008). Podobnie jest z hałasem, a wielu ludzi lepiej pracuje, pisze czy uczy się, gdy w tle “przeszkadza” telewizor czy radio. Nie bez przyczyny mówi się, że “cisza najbardziej rozprasza”. Zatem jak głośno powinno być w miejscu pracy, żeby ludzie byli najbardziej kreatywni?

Naukowcy przeprowadzili pięć eksperymentów, aby potwierdzić ten początkowo sprzeczny ze zdrowym rozsądkiem związek dźwięków otoczenia z kreatywnością. W jednym z nich 65 uczestników wyobrażało sobie, że są pracownikami firmy produkującej materace. Następnie ich zadaniem było wymyślić jak najwięcej nietypowych zastosowań dla tego zwykłego obiektu. Dodatkowo wszyscy mieli na uszach słuchawki mp3, przez które płynęły dźwięki o określonym natężeniu. Pierwsza grupa słyszała gwar zwykle panujący w kawiarni (70 decybeli – umiarkowany hałas), druga zgiełk ulicy (85 db – bardzo głośno), a trzecia cichą okolicę (50 db). Wszystkie dźwięki wykorzystane w manipulacji badacze wcześniej nagrali w naturalnym środowisku.

Mierzono zarówno ilość pomysłów, jak i ich oryginalność, którą oceniali zaangażowani przez badaczy sędziowie, a także czas udzielania odpowiedzi. Dodatkowo uczestnicy wypełniali specjalny kwestionariusz, który miał pokazać ich indywidualny sposób postrzegania świata: czy raczej twardo stąpają po ziemi, czy wychodzą poza schematy i ich skojarzenia są bardziej odległe i abstrakcyjne? W tym skonstruowanym przez Robina Vallachera i Daniela Wegnera Behavior Identification Form (BIF) znajdują się pytania typu: “Co lepiej opisuje kupowanie mieszkania? – wypisywanie czeku czy zapewnianie sobie miejsca do życia?” Pierwsza odpowiedź jest konkretna, a druga ogólna, a więc równoznaczna z podejściem bardziej twórczym.

Okazało się, że osoby, które musiały generować pomysły przy umiarkowanie głośnych dźwiękach kawiarnianych, najlepiej poradziły sobie z zadaniem – znalazły najwięcej zastosowań dla materaców i ich pomysły były najbardziej nietypowe. Przy cichych dźwiękach kreatywność znacząco spadała. Jednak najgorzej radzili sobie uczestnicy, którzy słyszeli dźwięki o największym natężeniu. Ta grupa także najszybciej się poddawała. Według autorów zbyt duży hałas raczej dezorganizuje niż pomaga, a ludzie stają się zbyt rozproszeni, by podjąć jakikolwiek wysiłek umysłowy. Naukowcy wykazali także, że abstrakcyjny sposób postrzegania świata ułatwia generowanie bardziej kreatywnych pomysłów, a uczestnicy, którzy udzielili więcej twórczych odpowiedzi w kwestionariuszu BIF i jednocześnie pracowali przy dźwiękach typowej kawiarni, wypadli najlepiej.

Wnioski płynące z badania są szczególnie optymistyczne dla osób lubiących pracować w otoczeniu innych ludzi: gdy będziesz musiał zastanowić się nad twórczym rozwiązaniem nowego problemu zamiast do cichej biblioteki, udaj się do tętniącej życiem kawiarni. Od razu zauważycie różnicę!

Więcej informacji:
(C) zdjęcie unsplash.com
Mehta, R., Zhu. R. J., & Cheema. A. (2012). Is Noise Always Bad? Exploring the Effects of Ambient Noise on Creative Cognition. Journal of Consumer Research DOI: 10.1086/665048
Print Friendly, PDF & Email
Total
0
Shares
Related Posts