Niepoprawni seniorzy

Czy starość kojarzy Ci się z taktownym, kulturalnym zachowaniem i wyważonymi reakcjami? Badanie przeprowadzone przez profesor Julie Henry oraz współpracowników, pokazuje, że taki obraz starszych ludzi jest błędny.

Autorzy zbadali 111 osób w wieku od 33 do 95 lat pod względem poziomu niestosownych zachowań, mierzonych na dwa sposoby. Pierwszym z nich była ocena ich codziennego zachowania dokonana przez najbliższych przyjaciół albo współmałżonków. Drugi pomiar odbył się podczas eksperymentu i była to ocena reakcji osób badanych na niespodziewaną sytuację mogącą powodować niesmak i dezaprobatę społeczną. W przypadku obu tych miar osoby starsze wykazały wyższy poziom niestosownych zachowań, w porównaniu do osób młodszych.

Dlaczego tak się dzieje? Być może seniorzy nie dbają już o to, co o ich niewłaściwych zachowaniach myślą inni ludzie? To wytłumaczenie, choć intuicyjne, nie jest zgodne z wynikami badań von Hippel, Silver, & Lynch (2000), które pokazały że osobom starszym, bardziej niż młodszym, zależy na kontroli swoich niewłaściwych reakcji oraz na wywieraniu pozytywnego wrażenia.

Jaka jest więc przyczyna takich zachowań? Wyniki badania Henry i in. wskazują m.in. na deficyty w kontroli wykonawczej i ogólnych zdolnościach poznawczych, występujące wraz z wiekiem, które powodują zaburzenia w funkcjonowaniu społecznym.

Podsumowując, można powiedzieć, że z wiekiem nasze zachowania stają się coraz bardziej niestosowne. Nie dzieje się to jednak z naszej winy. Zmiany te są związane z normalnymi procesami starzenia się i trudno je powstrzymać. Ale ma to też swoje plusy. Nasze zachowania może tracą na stosowności, ale na pewno zyskują na szczerości.