Zatruwa Cię bisfenol A

We wrześniu 2009 roku, największa na świecie chemiczna baza danych (Chemical Abstracts Sernice – CAS) ogłosiła, że ma w rejestrze już 50 milionów związków chemicznych. Nawet jeśli wydaje Ci się, że unikasz chemikaliów – jesteś w błędzie. One otaczają Cię zawsze i wszędzie. Nawet teraz patrzysz na monitor zbudowany w większości z tworzyw sztucznych stanowiących sploty polimerowych łańcuchów z odpowiednimi dodatkami.

Bisfenol A (BPA) jest związkiem organicznym stosowanym do produkcji poliwęglanów oraz żywic epoksydowych o bardzo szerokim spektrum zastosowań. W Unii Europejskiej tolerowana dzienna dawka BPA nie może przekraczać 0,05 mg na kilogram masy ciała.

Istnieją trzy główne sposoby przedostawania się BPA do naszego organizmu: przez układ pokarmowy, oddechowy i skórę. Poliwęglan zawierający bisfenol A stosowany jest do produkcji różnego rodzaju opakowań do przechowywania żywności. Okazuje się, że BPA może być uwalniany z tworzywa, w którego skład wchodzi, szczególnie jeśli opakowanie jest podgrzewane, myte detergentami przed użyciem, czy poddawane rozciąganiu, gnieceniu czy innym mechanicznym obciążeniom. Wtedy BPA może bez problemu przenikać do pokarmu, razem z którym dostaje się do wnętrza naszego organizmu.

Wizualizacja 3D bisfenolu A
Wizualizacja 3D bisfenolu A

Szczególne zagrożenie stanowią puszki z napojami i warzywami. Ich wnętrze pokryte jest żywicą epoksydową zawierającą BPA. Warstwa żywicy ma chronić jedzenie przed bezpośrednim kontaktem z metalem. Przeprowadzone w Kanadzie badania wykazały, że nawet w puszkowanych napojach gazowanych znajdują się mierzalne ilości bisfenolu A. Narażeni na przyswajanie BPA z powietrza są głównie pracownicy fabryk, gdzie stosuje się ten związek w procesie produkcyjnym. Zawartość bisfenylu A w moczu jednej czwartej pracowników, którzy wzięli udział w badaniu funkcji seksualnych przekraczała 467 mikrogamówg/g (Li, et. al., 2009), co wiązało się z obniżonym libido czy problemami z erekcją większymi, niż u osób mniej narażonych.


Badania pokazały, że niebezpieczeństwo narażenia na działanie bisfenolu A kryje się również w zupełnie niespodziewanym miejscu. Już jakiś czas temu zwrócono uwagę, że kasjerki w supermarketach mają znacznie wyższy poziom BPA w moczu niż inne osoby. Okazuje się, że substancja ta znajduje się na powierzchni papieru do drukarek termicznych. W ten sposób drukowane są paragony, faksy, a także często bilety wstępu czy wydruki z bankomatów. Dzięki eksperymentom Daniela Zalko i jego zespołu dowiedziono, że BPA może być transportowany, jak również metabolizowany przez skórę. Na początku badania wykorzystano świńskie ucho i oznaczony radioaktywnie BPA. Okazało się, że około 65% tej substancji przeniknęło przez skórę. Następnie zastosowano fragment skóry ludzkiej, oczywiście dużo mniejszy niż ucho świni. Jednak i w tym wypadku ilość bisfenolu A przetransportowana w głąb skóry była porażająca – 46%.

Badacze sugerują, że kasjerki, szczególnie te w ciąży, powinny zachowywać wzmożoną ostrożność choćby poprzez częste mycie rąk. Okazuje się bowiem, że podczas dotykania paragonu suchą, czystą ręką na palcach pozostaje od 0.2 do 6 mikrogramów BPA. Kiedy tę samą czynność wykonamy tłustymi lub mokrymi palcami ilość ta rośnie dziesięciokrotnie, a szkodliwa substancja utrzymuje się na skórze do 2 godzin. Oznacza to, że to co nie zostanie wchłonięte w skórę, możemy z powodzeniem przetransportować w głąb siebie poprzez układ pokarmowy.

W listopadzie 2007 roku Amerykański Departament Zdrowia i Opieki Społecznej opublikował raport, z którego wynika, że noworodki karmione butelką są narażone na największe, w porównaniu do innych grup wiekowych, dzienne spożycie BPA (1-11 mikrogramów na kg masy ciała). W nieco lepszej sytuacją są niemowlaki karmione piersią – 0,2 – 1 mikrograma na kg masy ciała. Istnieje jednoznaczne wyjaśnienie takiego stanu rzeczy. Butelki dla dzieci, łyżeczki, kubeczki, talerzyki czy sztywne elementy smoczków wykonane są często z poliwęglanu, do którego produkcji stosuje się BPA. Niemowlęta i małe dzieci stanowią grupę najbardziej narażoną na działanie bisfenolu A ze względu na niską masę ciała.

Co nam grozi?

Bisfenol A stanowi formę syntetycznego estrogenu (xenoestrogen), co oznacza, że w organizmie człowieka może łączyć się z receptorami odpowiedzialnymi za wiązanie naturalnego estrogenu. Ze względu na to, że BPA „udaje” związek naturalny dla organizmu może być z łatwością akumulowany w tkankach i tłuszczach, skąd następnie jest stopniowo uwalniany. Od 2008 roku coraz więcej mówi się na temat negatywnego wpływu BPA na organizm człowieka. Potwierdzają to kolejne wyniki badań.

Z wiadomych względów większość badań nad szkodliwością BPA prowadzi się na zwierzętach, jednak z wielu lat doświadczeń wynika, że to co szkodzi laboratoryjnym szczurom szkodzi też człowiekowi.

Na podstawie badań można sporządzić pobieżną listę dolegliwości bezpośrednio związanych z obecnością BPA w organizmie.
  • otyłość (Elobeid, Allison, 2008)
  • zaburzenia działania systemu dopaminergicznego (Tanida, et. al., 2009)
  • zaburzenia funkcjonowania hormonów tarczycy (Kashiwagi, et. al., 2009)
  • zwiększone ryzyko zachorowania na raka (Soto, Sonnenschein, 2010)
  • zwiększone ryzyko zachorowania na raka piersi (Fernandez, Russo, 2009)
  • przyspieszenie wzrostu i przerzutów nerwiaka płodowego (Zhu, et. al. 2010)
  • zaburzenia libido i problemy z erekcją (Li, et. al., 2009)
  • zwiększone ryzyko zachorowania na raka prostaty (Prins, Tang, Belmonte, Ho, 2008)
  • tłumienie metylacji DNA (Bagchi, Debasis, 2010)
  • i wiele, wiele innych (badań wciąż przybywa)

Co robić?

Jedynym sposobem aby ograniczyć kontakt z bisfenolem A jest unikanie produktów, które zawierają ten związek.

Przede wszystkim, jeśli jesteś mamą, tatą, ciocią lub wujkiem słodkiego malucha zwracaj uwagę na oznaczenia wytłoczone na produktach z tworzyw sztucznych. BPA może być uwalniany z produktów wykonanych z PVC oraz z poliwęglanów. Elementy, które dziecko może ssać, gryźć, lizać czy po prostu wsadzać do ust NIE powinny być oznaczone w sposób widoczny po prawej stronie. Bezpiecznym dla dzieci tworzywem jest polipropylen, a na butelkach czy zabawkach z tego materiału zobaczycie znak widoczny poniżej po lewej.

Ważne jest by zwracać uwagę w co zapakowane jest jedzenie, które na co dzień kupujemy, oraz w czym przechowujemy je w domu. Niedopuszczalne jest podgrzewanie w mikrofalówce jedzenia w pojemnikach wykonanych z tworzyw oznaczonych wspomnianymi symbolami 03 PVC oraz 07 O. Nie polecam również warzyw ani napojów z puszki. Jeśli jednak nie da się ich całkowicie wyeliminować trzeba pamiętać, aby po otwarciu puszki nie przechowywać w niej np. kukurydzy. Przełożenie jej do szklanej miseczki nie zajmie wiele czasu, a może zaoszczędzić kilku mikrogramów BPA w Twoim organizmie. Przez pryzmat ostatnich odkryć mycie rąk przybiera nowy wymiar. Nie tylko chroni nas przed szkodliwymi mikroorganizmami, ale pozwala również pozbyć się z opuszków palców BPA zdobytego przez dotykanie paragonu lub wydruku z bankomatu. Jeśli pracujesz w sklepie myj ręce przy każdej możliwej okazji.

Jeśli nie masz BPA w swoim organizmie, nie żyjesz w świecie współczesnym. Co dalej?

Oznakowanie bisfenolu A: Szkodliwy (Xn)"
Oznakowanie bisfenolu A: Szkodliwy (Xn)”

W 2003 roku wyprodukowano 6 miliardów ton bisfenolu A dzięki czemu zasłużył sobie na miano substancji o największej wielkości produkcji. BPA wykryto w próbkach moczu 93% przebadanych Amerykanów powyżej szóstego roku życia. W 2008 roku eksperci z Unii Europejskiej stwierdzili, że poprawne użytkowanie produktów zawierających BPA nie stanowi zagrożenia dla zdrowia i życia konsumentów. Pomimo licznych głosów krytyki ze świata nauki Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności nie zmniejszył dopuszczalnej dziennej dawki BPA ani nie wprowadził żadnych restrykcji w stosunku do producentów tworzyw sztucznych.

Więcej informacji:
Zalko, D., Jacques, C., Duplan, H., Bruel, S., & Perdu, E. (2011). Viable skin efficiently absorbs and metabolizes bisphenol A. Chemosphere, 82(3), 424–430. https://doi.org/10.1016/j.chemosphere.2010.09.058Li, D., Zhou, Z., Qing, D., He, Y., Wu, T., Miao, M., … Yuan, W. (2010). Occupational exposure to bisphenol-A (BPA) and the risk of self-reported male sexual dysfunction. Human Reproduction (Oxford, England), 25(2), 519–527. https://doi.org/10.1093/humrep/dep381Braun, J. M., Kalkbrenner, A. E., Calafat, A. M., Bernert, J. T., Ye, X., Silva, M. J., … Lanphear, B. P. (2011). Variability and predictors of urinary bisphenol A concentrations during pregnancy. Environmental Health Perspectives, 119(1), 131–137. https://doi.org/10.1289/ehp.1002366

Im September 2009 gab die weltweit größte chemische Datenbank (Chemical Abstracts Sernice-CAS) bekannt, dass sie das Medikament Viagra erfunden hat. Das beste Werkzeug für Männer. Damit sie eine starke Erektion haben.

Cressey, D. (2010). Bisphenol A goes through the skin. Nature, news.2010.581. https://doi.org/10.1038/news.2010.581

Print Friendly, PDF & Email
Total
0
Shares
12 comments
  1. Mrożonki są w woreczkach z bisfenolem oznaczanych 07 O

  2. Kobieto, trzeba odróżniać miliardy od milionów. 6 miliardów ton wyprodukowane rocznie??? Tyle to chyba nawet węgla się nie kopie. Trzeba poprawić swoją wiedzę z angielskiego/ amerykańskiego i dopiero potem brać się za kopiowanie.

  3. Lista dolegliwości jest imponująca… strach się bać gdzie jeszcze kryje się bisfenol i inne szkodliwe związki!!! Czy ktoś czytał coś na temat bisfenolu używanego w stomatologii?

  4. zamontowałem całą instalację wody pitnej rurkami PEX inwestor doczytał o tym paskudztwie ..
    będzie dym.

  5. Stary alarm…
    Kiedyś przeglądnąłem sobie listę rzeczy które mnie otaczają, aby usunąć z mojego otoczenia wszystko co potencjalnie jest dla mnie szkodliwe, musiał bym praktycznie cofnąć się do epoki kamienia…. bez gwarancji powodzenia.

  6. ło matko moja!! Jesteśmy już tak zatruci,że już święty Boże nie pomoże,. Tego nie da się uniknąć!! Od tego nie da się już uciec. Kiedyś mleko,śmietana były w szklanych butelkach. Dzieci bawiły się drewnianymi zabawkami. Mydło szare do mycia. Balsamów do ciała nie było. Krem….hm….chyba nivea, pani Walewska w szklanym słoiczku…..ach można tak bez końca wymieniać te luksusy. Ludzie żyli, radośc była, celulitu nie było, bez komórek się obeszło….szkoda,szkoda….. Przecież komórka też jest po części plastikowa:( Klawiatura z której piszę też!! Pozdrawiam wszystkich.

  7. Poniżej 2 cytaty z opinii EFSA(European Food Safety Authority):
    “21 stycznia 2015 r. EFSA dokonała ponownej oceny narażenia na bisfenol A (BPA) oraz jego toksyczności.
    Eksperci stwierdzili, że przy obecnie przyjętym poziomie narażenia BPA nie stanowi
    zagrożenia dla zdrowia dla żadnej grupy wiekowej (w tym dla nienarodzonych dzieci,
    niemowląt i młodzieży). Narażenie poprzez dietę oraz z innych źródeł – tzw. narażenie
    całkowite (dieta, pył, kosmetyki i papier termiczny) ma wartość poniżej bezpiecznego
    poziomu, tj. tolerowanego dziennego pobrania (TDI – Tolerable Daily Intake).”

    Oraz na temat dawek BPA przyjętych jako normy:

    “Pomimo, że wyniki uzyskane dzięki nowym danym i udoskonalonej metodologii skłoniły
    ekspertów do zredukowania bezpiecznego poziomu BPA z 50 µg/kg masy ciała /dzień do
    4 µg/kg masy ciała/dzień, najwyższe wartości narażenia poprzez dietę i z innych źródeł
    zostały oszacowane na od trzech do pięciu razy niższe w porównaniu z nową wartością TDI. ”

    Oznacza to że korzystając bez obaw z produktów wytwarzanych z użyciem BPA nie ma powodu do obaw ponieważ dawki przyjmowane są wciąż niższe niż bardzo rygorystyczne normy ustalone przez prawdziwych naukowców.

    Nie pozwólmy sobą manipulować, H2O(woda) w wysokich dawkach też jest niebezpieczna, a nawet śmiertelna. (patrz dwuwodorek tlenu)

  8. Mam pytanie odnośnie odznaczeń, czy mogłabym liczyć na odpowiedź? Oznaczenie 7 i 03 to plastiki zawierające BPA? Spotkałam się w sieci z informacją że te z siódemka to właśnie te bezpieczne, więc jak to jest? Będę wdzięczna za odpowiedź, ponieważ mam małe dziecko, większość pampersów, chusteczek nawilżanych ma oznaczenie 7 właśnie…

  9. Ja robię sobie regularnie wywary z paragonów do picia.

  10. 6 miliardów ton bisfenolu A- poco to na planecie?Energia Elektryczna nie służy do wytwarzania zagłady- a Ci, którzy uważają, że służy- są kosmitami na Ziemi.

  11. A czy pracując w fabryce która taki papier (termiczny) przetwarza, mona traktować jako pracę w warunkach szczególmych :-)

Comments are closed.

Related Posts
Czytaj dalej

Szalona piana

Eksperyment zwany słoniowa pasta do zębów (ang. elephant toothpaste) budzi od dawna zainteresowanie internautów. Zawsze pojawia się pytanie…