Ucz się skutecznie

Mapy myśli, style uczenia się, czy mnemotechniki? Psycholodzy poznawczy od lat badają metody na poprawienie skuteczności uczenia się, mimo to w gąszczu dostępnych informacji łatwo się dziś pogubić. Które sposoby na większą efektywność uczenia się są skuteczne? Przegląd sprawdzonych i zbadanych strategii uczenia się zamieścili naukowcy pod kierownictwem profesora Adama Putnama z Carleton College w czasopiśmie Perspectives on Psychological Science. Przegląd został stworzony głównie z myślą o studentach na poziomie wyższej edukacji. Jeżeli studiujesz sprawdź, co możesz zrobić, by zwiększyć swoje osiągnięcia.

Znajdź ciche miejsce do nauki

Jeśli chcesz się czegokolwiek nauczyć to musisz poświęcić temu swoją uwagę i usunąć na bok wszystkie dystraktory. Wiele osób sądzi, że potrafi skutecznie podejmować się kilku aktywności jednocześnie, np. uczyć się do egzaminu w gwarze kawiarni co kilka minut odpowiadając na maile lub przeglądając Facebooka. Psycholodzy są zgodni: wszystkie czynności prowadzące do przełączania uwagi między aktywnościami obniżają wydajność każdej z nich z osobna. Zatem nawet jeśli sądzisz, że ulubiony serial lub muzyka w tle pomaga Ci się skupić, nic nie jest równie efektywne jak nauka w cichym miejscu, bez pomocy mediów społecznościowych (więcej na ten temat w tekście Willinghama, 2010).

Rozłóż zadanie w czasie

Ucz się po trochę każdego dnia, zamiast zakuwać długie godziny tuż przed egzaminem. Jeżeli zależy ci na trwałym zapamiętaniu tego, czego się uczysz, rozłóż swoją naukę na wiele małych sesji w ciągu semestru, zamiast czekać do ostatniego dnia. To jedna z najlepiej zbadanych i najbardziej skutecznych strategii uczenia się. Każdorazowo przyswajasz tylko pewną określoną ilość informacji, a po upływie pewnego czasu powtarzasz to, co już wiesz z poprzednich sesji nauki. Wielogodzinne maratony zakuwania, tak popularne wśród studentów, mogą wydawać się skuteczne, jeżeli chodzi o przygotowywanie się do egzaminów. Problem polega na tym, że wiedza zdobyta w ten sposób bardzo szybko “wyparowuje z głowy”.

Wykorzystaj rozkład nauki w ciągu semestru i powtarzanie materiału jak najlepiej i zacznij uczyć się już na początku semestru i na każdej sesji nauki dotykaj tematów, znanych ci z poprzednich sesji. Unikaj tutaj ponownego czytania kolejnych rozdziałów podręcznika. Badania sugerują, że uczący się, czytając ponownie fragment tekstu, ma mylne wrażenie, że dobrze zna temat. Korzystaj raczej ze wskazówek opisanych dalej. Jeżeli wiesz, czego będzie dotyczył wykład, przeczytaj odpowiedni fragment podręcznika tuż przed wykładem, a po wykładzie przejrzyj swoje notatki. W ten sposób jeszcze raz powtarzasz materiał, którego chcesz się nauczyć, a wiedza silniej się konsoliduje.

Ucz się poprzez sprawdzanie tego, co już wiesz

Zanim przystąpisz do czytania rozdziału, sprawdź czy znasz pytania kontrolne, które zwykle znajdują się gdzieś w podręczniku, na końcu danego fragmentu treści. Spróbuj odpowiedzieć na te pytania jeszcze zanim zaczniesz czytać. Gdy skończysz czytać, odpowiedz na pytania po raz kolejny i zrewiduj ewentualne błędy.

Czytaj aktywnie, nie pasywnie

Gdy czytasz, nie spiesz się. Zamiast pasywnie przesuwać wzrok po kolejnych wersach podręcznika, wysil się nieco i celuj w to, by raczej dobrze zrozumieć czytany tekst, niż po prostu go przeczytać. Gdy czytasz, zadawaj sobie pytania, np. o to, czego nowego uczysz się z tego tekstu, jakie zastosowanie ma to w praktycznym życiu itp. Na marginesie notuj słowa kluczowe, by wykorzystać je do powtórki materiału, zamiast po prostu czytać tekst po raz drugi.

Notuj po lekturze

Jeśli należysz do osób, które uczą się głównie poprzez równoległe czytanie podręcznika i robienie notatek, to musisz wiedzieć, że nie jest to najskuteczniejsza metoda. Zamiast tego przeczytaj rozdział lub fragment tekstu i dopiero potem, z głowy, napisz streszczenie tego, co pamiętasz. Gdy skończysz, wróć do tekstu i sprawdź, co umknęło z twojej pamięci, nad czym musisz popracować itd. Aby trwale zapamiętać żargon i trudne słownictwo wykorzystaj fiszki. Fiszka to mały kawałek papieru, na którym widnieje pytanie i, po jego drugiej stronie, odpowiedź. Przeczytaj pytanie na fiszce i spróbuj z pamięci odpowiedzieć. Dopiero wtedy porównaj swoją odpowiedź z odpowiedzią na fiszce. Gdy uda ci się kilkukrotnie odpowiedzieć poprawnie na pytanie z fiszki, możesz usunąć ją ze swojej talii. Badania pokazują, że nie jesteśmy zbyt dobrzy w obiektywnej ocenie swojej wiedzy. Nie wiemy za bardzo, co wiemy i czego nie wiemy. Dlatego zachowaj raczej sceptycyzm, co do swojej wiedzy i za pomocą fiszek sprawdzaj, co tak naprawdę pamiętasz.

Wykorzystaj zajęcia na uczelni

Efektywność uczenia zwiększysz poprzez maksymalne wykorzystanie zajęć, które oferuje uczelnia. Uczęszczaj na wykłady, wyłącz rozpraszające urządzenia, np. telefony, rób ręczne notatki. Jeżeli twój wykładowca udostępni kopię swoich wykładów jeszcze przed zajęciami, możesz notować np. bezpośrednio na slajdach prezentacji. Nauczyciele i wykładowcy również mogą bardzo skorzystać z wyników badań, by zwiększyć efektywność swojego nauczania. Jest to jednak temat na odrębny artykuł.

Ćwicz regularnie

Aktywność fizyczna poprawia zdrowie całego organizmu, a w zdrowym ciele, zdrowy duch. Badania sugerują, że zwykły, pięćdziesięciominutowy spacer w otoczeniu naturalnego krajobrazu wyraźnie poprawia możliwość skupienia się na trudnym zadaniu.

Co jeszcze możesz zrobić

Wykorzystaj kalendarz i terminarz, by zorganizować i zaplanować naukę w trakcie całego semestru. Wpisz w nim np. daty egzaminów i kolokwiów.

Wysypiaj się!

To bardzo ważna rada, szczególnie często zaniedbywana i lekceważona. Nie wiemy do końca jak, ale wiemy, że to podczas snu w mózgu konsolidują się wspomnienia i to, czego uczyliśmy się. Większość dorosłych ludzi potrzebuje około siedem do ośmiu godzin snu w ciągu doby. Jeżeli uczysz się po nocach kosztem snu, to nieświadomie zmniejszasz swoje możliwości zapamiętywania i skupienia się.

Więcej informacji:
(C) Zdjęcie www.unsplash.com

Willingham, D. T. (2010). Have technology and multitasking rewired how students learn? American Educator, 34, 23–28. Pobrane z http://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ889151.pdf

Putnam, A. L., Sungkhasettee, V. W., & Roediger III, H. L. (2016). Optimizing learning in college: Tips from cognitive psychology. Perspectives on Psychological Science, 11(5), 652-660. DOI: 10.1177/1745691616645770

PEŁNY TEKST ARTYKUŁU
Print Friendly, PDF & Email
Total
0
Shares
7 comments
  1. Cała masa dobrych rad i zero odpowiedzi na najprostszą z kwestii – po co?!
    Po co zakuwać wiedzę którą można w pięć minut z dowolnego miejsca na Ziemi pozyskać za pomocą smartfona?!
    Co zabawniejsze ta wiedza i tak w ciągu 5 lat w 50% okaże się błędna lub nieaktualna. Cały ten system zdobywania dyplomów które bynajmniej nie świadczą o poziomie kompetencji ale są wymagane przz urzędactwo by móc dać pracę innym urzędasom jest zwyczajnie chory i szkodliwy!

Comments are closed.

Related Posts