E-czytniki na ratunek dyslektykom

Odpowiednie ustawienia tekstu w e-czytniku pozwalają dyslektykom z określonymi problemami szybciej i lepiej przyswajać czytany tekst – na łamach journala PLoS ONE dowodzą naukowcy z Laboratorium Uczenia Wzrokowego.

Zespół Matthew H. Schnepsa z Laboratorium Uczenia Wzrokowego Obserwatorium Astrofizycznego Smithsona postanowił sprawdzić, czy e-czytniki mogą pomóc osobom z dysleksją w lepszym zrozumieniu czytanego tekstu. Największą zaletą e-czytników jest możliwość formatowania czytanego tekstu i dostosowywania jego rozmiaru, czcionki, koloru itp. do własnych potrzeb. Naukowcy założyli, że odpowiednio sformatowany tekst pomoże złagodzić skutki najczęściej towarzyszących dysleksji problemów – deficytu uwagi wzrokowej oraz braku umiejętności rozpoznania poszczególnych liter w wyrazie.

journal.pone.0075634.g002W charakterze e-czytnika wykorzystany został iPod Touch 3 generacji firmy Apple – urządzenie o niewielkim wyświetlaczu (640×960 pixele). Wyświetlany na nim tekst powiększono (używając czcionki Times New Roman o wielkości 42 pkt) i ustawiono tak, by na jedną linijkę przypadało około 3,5 słowa. W tekście nie użyto kursywy ani wytłuszczeń dla podkreślania fragmentów.

Ten sam tekst przygotowano również w papierowej wersji. Wydrukowano go na papierze w formacie A4, używając czcionki Times New Roman o wielkości 14 pkt. W takim formacie, średnia ilość wyrazów w linijce wynosiła ok. 14 – a więc ponad 3 razy więcej niż w tekście wyświetlanym na iPodzie. W tekście manipulowano jedynie wielkością czcionki, nie użyto więc kursywy ani wytłuszczeń dla podkreślania fragmentów.

Tak spreparowane teksty rozdano grupie 103 licealistów ze zdiagnozowaną dysleksją. Warto nadmienić, że badani licealiści uczęszczali do specjalnej szkoły dla uczniów z problemami językowymi (takimi jak właśnie dysleksja) w której objęci byli programem mającym na celu zniwelowanie skutków dysleksji w codziennym życiu.

Wszyscy badani mieli za zadanie przeczytać tekst (w zależności od wylosowanego warunku dostawali tekst w papierowej lub elektronicznej wersji), a następnie odpowiedzieć na szereg pytań dotyczących jego treści. Zarówno tekst jak i dotyczące go pytania pochodziły ze zbiorów testów Gates-MacGinitie Reading Tests na poziomach Middle School oraz High School (mniej więcej odpowiadających poziomem naszym gimnazjom oraz liceom). Testy te służą sprawdzeniu umiejętności czytania ze zrozumieniem i składają się z 12 akapitów tekstu oraz pytań dotyczących przeczytanej treści.

Wyniki:

Wyniki badania okazały się niejednoznaczne. Korzystanie z e-czytnika pomagało tylko niektórym dyslektykom. Ci, których dysleksja polegała na problemach z dekodowaniem fonemów, czytali tekst na ekranie iPoda znacząco szybciej niż ten wydrukowany na papierze (przy braku istotnych zmian w rozumieniu czytanych tekstów). Z kolei dyslektycy, których głównym problemem było skupienie uwagi, wykazywali większe zrozumienie tekstu na iPodzie niż tego wydrukowanego w tradycyjnym formacie (prawdopodobnie ze względu na ograniczoną liczbę słów w jednej linijce czytanego tekstu). Pozostałe grupy radziły sobie lepiej, kiedy tekst wydrukowany był tradycyjnie.

Warto pamiętać, że wszyscy badani dyslektycy byli od wielu lat objęci specjalnym programem nauczania dostosowanym do potrzeb uczniów z dysleksją. Mimo to, nowatorski sposób prezentacji tekstu wielu z nich pomógł w rozwiązywaniu tradycyjnego testu. Być może warto więc rozważyć e-czytniki jako istotną – choć nietradycyjną – pomoc w walce z dysleksją?

Więcej informacji:
(C) Zdjęcie unsplash.com
Schneps, M. H., Thomson, J.M., Chen, C., Sonnert, G., Pomplun, M. (2013). E-Readers Are More Effective than Paper for Some with Dyslexia. PLoS ONE 8(9): e75634. DOIi:10.1371/journal.pone.0075634
Print Friendly, PDF & Email
Total
0
Shares
Related Posts
Czytaj dalej

Nie rozkminiaj!

Można powiedzieć, że za każdym razem gdy wykonujemy nudną i monotonną czynność, nasz umysł rozpoczyna wędrówkę wzdłuż linii…